Ở những nền giáo dục tiên tiến như phương Tây, giới "nhất quỷ nhì ma" cũng sáng tạo ra những cách giải toán hết sức độc đáo, khiến không ai có thể nhịn được cười.

1. Khai căn

Cách khai căn mà các thầy cô giáo chắc cũng không nghĩ ra nổi.

2. Khai triển nhị thức

Yêu cầu của đề bài là "Expand", nghĩa là "khai triển", nhưng còn một nghĩa khác của từ này là "mở rộng". Xét theo nghĩa đó, thì cậu học sinh này đã làm rất tốt yêu cầu mà đề bài đặt ra.

3. Tìm x

"X ở ngay đây, còn phải tìm gì nữa. Đề bài này buồn cười quá". Có lẽ bạn học sinh này nghĩ như vậy khi nhìn thấy đề bài.

4. Tính sin x

Bài học về cách "triệt tiêu" được áp dụng một cách "triệt để".

5. Toán khó

Khó thế này khác gì treo cổ người ta.

6. Tính giới hạn

Giới hạn từ x-8 cho kết quả là một số 8 ngược (dương vô cực). Từ đó suy ra...

THANH DUY

Theo Bưu điện Việt Nam

Chó phát hiện ung thư qua hơi thở, thuốc phòng ngừa HIV… nằm trong số 10 đột phá y học quan trọng nhất năm 2011.

Chó phát hiện ung thư qua hơi thở; Vắc-xin sốt rét đầu tiên; Thuốc phòng ngừa HIV… nằm trong số 10 đột phá Y học quan trọng nhất năm 2011 do tạp chí Time bình chọn.

1. Tạo tế bào gốc từ nhân bản vô tính

Đây không hẳn là nhân bản người vô tính, nhưng cũng gần như vậy. Các nhà nghiên cứu cho biết, họ đã sử dụng một biến thể của chuyển nhân tế bào thể xôma (SCNT) - kỹ thuật từng được sử dụng để tạo ra chú cừu Dolly vô tính trên tế bào cơ thể người.

SCNT liên quan đến việc thay thế vật chất di truyền của một tế bào trứng bằng ADN từ tế bào trưởng thành (ví dụ như tế bào da). Sau đó trứng được kích thích để phân chia. Và nếu phát triển đẩy đủ thì nó sẽ tạo ra một động vật vô tính giống với con cung cấp tế bào trưởng thành.

Các nhà nghiên cứu ở Tổ chức tế bào gốc New York biến đổi kỹ thuật này, bằng cách kết hợp ADN của tế bào người trưởng thành với vật chất di truyền của một trứng - chứ không thay thế ADN của trứng.

Những nỗ lực trước đây nhằm nhân bản vô tính tế bào của người dựa trên SCNT đã thất bại, nhưng việc giữ ADN của trứng có vẻ giúp ích cho quá trình phân chia tế bào và cho phép sinh ra tế bào gốc. Tuy nhiên, các tế bào gốc lại chứa một bộ nhiễm sắc thể phụ. Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ tìm ra cách vô hiệu hóa bộ nhiễm sắc thể này.

Quy trình trên rất có triển vọng vì có thể sinh ra tế bào gốc - hữu ích cho việc chữa nhiều bệnh như tổn thương đốt sống hay Parkinson’s.

Trước đây chưa từng có vắc-xin phòng sốt rét. (Nguồn: Time)

2. Vắc-xin sốt rét đầu tiên

Vắc-xin sốt rét đầu tiên được thử nghiệm trên trẻ em ở vùng hạ Sahara của châu Phi đã giúp giảm một nửa nguy cơ mắc bệnh sốt rét. Đây là một thành tựu vô cùng quan trọng vì trước đây chưa từng có loại vắc-xin nào phòng được bệnh lây nhiễm hàng triệu trẻ em mỗi năm.

Các nhà khoa học cộng tác với hãng Dược GlaxoSmithKline, Sáng kiến chống sốt rét PATH và Quỹ Bill& Melinda Gates, cho biết việc thử nghiệm vắc-xin ở 11 địa điểm ở châu Phi cho thấy vắc-xin RTS,S bảo vệ 56% trẻ em từ 5-17 tháng tuổi không bị sốt rét trong 1 năm sau khi được tiêm. Vắc-xin này cũng bảo vệ 47% số trường hợp không bị nặng.

Các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục thử nghiệm trên trẻ sơ sinh. Giai đoạn thử nghiệm sẽ kết thúc vào năm 2014, với gần 15.000 trẻ em được tiêm thử.

3. Thuốc phòng ngừa HIV

Việc điều trị HIV đã đi được một chặng đường dài, nhờ thuốc ARV có thể giúp giảm số lượng virus trong cơ thể, giúp người bệnh khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây lan virus. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy một số loại thuốc hiện nay cũng có thể giúp người không mang virus HIV tránh bị lây nhiễm.

Hai thử nghiệm đột phá trong năm nay trên phụ nữ và nam giới không đồng tính cho thấy những người không mang virus HIV giảm được ít nhất 63% khả năng lây nhiễm virus chết người nếu họ uống thuốc Truvada mỗi ngày.  

MyPlate thay thế cho Tháp dinh dương. (Nguồn: Time)

4. Tháp dinh dưỡng trở thành “Đĩa thức ăn của tôi”

Cứ 5 năm một lần, Bộ Nông nghiệp và Bộ Y tế và Dịch vụ con người của Mỹ tiến hành cập nhật Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người dân Mỹ (DGA). Cập nhật năm nay được công bố từ tháng 1 nhằm khuyến cáo người dân giảm lượng đường, muối và chất béo ăn vào cân bằng lượng calo đưa vào và năng lượng tiêu thụ.

Vào tháng 6, chính phủ đưa ra biểu đồ dinh dưỡng mới mang tên MyPlate – biểu tượng cho chế độ ăn uống hợp lý dựa trên DGA.

MyPlate được chia thành 4 phần, gồm hoa quả, rau, ngũ cốc và protein – thay thế cho tháp dinh dưỡng dễ gây nhầm lẫn trước đây. Các chuyên gia y tế hy vọng biểu đồ dinh dưỡng đơn giản và rõ ràng hơn sẽ có ích hơn trong việc giúp người dân lựa chọn chế độ dinh dưỡng khoa học.

5. Tạo ra bộ phận cơ thể trong phòng thí nghiệm

Các nhà khoa học đang tạo ra những bộ phận cơ thể thực sự trong phòng thí nghiệm, như ống niệu đạo mà TS. Anthony Atlala, giám đốc Viện Y học tái sinh Wake Forest, tạo ra hồi tháng 3.

Ống niệu đạo là một ống nhỏ, có chức năng vận chuyển nước tiểu ra khỏi cơ thể. Ở nam giới, ống niệu đạo có thể bị hỏng hoặc bị hẹp do bệnh tật. Để tạo ra một ống niệu đạo mới, Atala tạo ra một ống khung, rồi cấy vào đó tế bào bàng quang của chính bệnh nhân. Khi được cấy vào cơ thể, ống niệu đạo nhân tạo này có thể hoạt động như ống niệu đạo tự nhiên.

Hiện tại, kỹ thuật này vẫn rất đắt đỏ, với chi phí lên tới 5.000 USD, nhưng đây là bước hứa hẹn mở ra giai đoạn phát triển y học tái tạo với việc tạo ra tế bào cơ thể khỏe mạnh trong phòng thí nghiệm để thay thế cho những cơ quan trong cơ thể bị hỏng.

6. Mối quan hệ lạ lùng giữa vi khuẩn và ung thư ruột kết

Ung thư ruột kết kết có thể do vi khuẩn gây ra hay không? Vào tháng 10, hai nhóm nghiên cứu cùng đưa ra kết luật về một loại vi khuẩn mang tên Fusobacteria. Khó có thể tìm thấy loại vi khuẩn này trong số những vi khuẩn đường ruột thông thường, nhưng chúng cực kỳ phát triển trong tế bào ung thư ruột kết và có mối liên hệ với tỷ lệ loại ung thư này.

Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện ra mối liên hệ giữa vi khuẩn Fusobacteria và bệnh ung thư.

7. Viên đạn bạc để giảm cân

Các nhà nghiên cứu nói rằng, thuốc Qnexa giúp bệnh nhân béo phì giảm tới 10% trọng lượng cơ thể trong vòng 1 năm. Qnexa kết hợp 2 loại thuốc hiện tại là phentermine để giảm cân và thuốc chống động kinh topiramate. Những bệnh nhân dùng thử thuốc cũng cải thiện được tình trạng huyết áp, đường trong máu và lượng cholesterol, từ đó giúp giảm nguy cơ dẫn tới bệnh tim. Tuy nhiên, vẫn cần thêm nghiên cứu để khẳng định mức độ an toàn và hiệu quả của thuốc.

Trong một nghiên cứu khác, các nhà khoa học ở Trung tâm ung bướu Anderson M.D (Mỹ) thử nghiệm hợp chất adipotide – loại thuốc dựa trên nghiên cứu về ung thư, và thấy rằng thuốc này giúp những con khỉ béo phì giảm 11% trọng lượng cơ thể chỉ trong vòng 1 tháng.

8. Chó phát hiện ung thư qua hơi thở

Chó có thể phát hiện thay đổi cực nhanh trong hơi thở. (Nguồn: Time)

Loài động vật gần gũi nhất của con người có thể là vũ khí mới nhất trong việc phát hiện ung thư. Với thính giác cực nhạy, chó có thể phát hiện tế báo ung thư qua hơi thở của người bệnh. Các nhà nghiên cứu Đức đào tạo một số chú chó trong 9 tháng để phân biệt hơi thở của người bị ung thư và người khỏe mạnh. Kết quả cho thấy chúng phát hiện được chính xác 71 trong 100 bệnh nhân ung thư, và 93% người khỏe mạnh.

Chó phát hiện điều gì khác biệt trong hơi thở? Các nhà khoa học nghĩ rằng chúng có khả năng tìm ra những thay đổi cực nhanh của một số hợp chất hữu cơ dễ thay đổi trong hơi thở. Không may là chó không thể nói cho con người biết chúng ngửi thấy những gì?

9. Xác định tuổi qua nước bọt

Kỹ thuật giám định pháp y có tiên tiến đến đâu cũng không thể xác định chính xác tuổi của tử thi vào thời điểm vừa qua đời. Nhưng nay, nhờ một số kỹ thuật phân tích nước bọt, các nhà nghiên cứu ở ĐH California, bang Los Angeles (UCLA) cho rằng, có thể biết được tuổi của tử thi qua phân tích nước bọt. Họ tập trung vào những thay đổi biểu sinh đối với ADN.

Những biến đổi này là do ảnh hưởng của môi trường, như chế độ ăn uống, áp lực, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, các chất gây ung thư, hay thậm chí chất độc, nhưng lại không làm biến đổi bản thân ADN mà được xếp thành lớp trên bộ gen, rồi ảnh hưởng tới cơ chế mở hay tắt của các gen.

Ở một số khu vực của bộ gen, những thay đổi này tăng lên hay giảm đi theo thời gian, cho phép các nhà khoa học đoán tuổi của một người dao động trong 5 năm.

10. “Nhà tiên tri” báo trước cái chết

Các nhà nghiên cứu ở ĐH Uppsala (Thụy Điển) cho biết một thử nghiệm máu đơn giản cho phép đoán trước một người có nguy cơ sắp chết vì bệnh tim hay ung thư.

Trong nghiên cứu kéo dài 12 năm thực hiện trên gần 2.000 người, các nhà khoa học thấy rằng, những người có lượng enzym cathepsin S trong máu cao sẽ dễ tử vong hơn những người khác. Loại enzym giúp phá vỡ một số loại protein này có nhiều ở những người đang gặp vấn đề về tim mạch hay có khối u. Cathepsin S cũng có nhiều trong tế bào mỡ. Đó là lý do tại sao béo phì là nguyên nhân chính dẫn tới các bệnh tim mạch.

Vẫn chưa xác định chính xác cơ chế liên quan giữa cathepsin S và bệnh tim mạch, ung thư, nhưng các công ty dược đang tìm ra phương pháp chặn đứng tác động này.

Theo Trúc Quỳnh - Báo Đất Việt/ Time

Các nhà khoa học Trung Quốc cho biết khuẩn probiotic có trong sữa chua và các chất bổ sung khác có khả năng giúp người bệnh bị tổn thương não cải thiện tình trạng bệnh một cách đáng kể. Nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Critical Care. Khi bị tổn thương não, người bệnh thường phải chịu đựng sự viêm sưng nhiều hơn do não tiết ra chất glucocorticoid để chống lại các viêm nhiễm và ngăn chặn sự lây lan. Việc ngăn chặn hệ thống bị viêm nhiễm được tính toán bằng cách thay đổi các tế bào trợ giúp T (Th1 bằng Th2) - các tế bào Th2 này có nhiều ở khuẩn probiotic sẽ kích thích hoạt động các thực bảo lớn chống lại sự viêm nhiễm và tiếp đó thu nhận các tế bào B có liên quan đến việc sản sinh các kháng thể. Nghiên cứu thử nghiệm tiến hành ở 52 người bệnh có chấn thương về não và đang được chăm sóc điều trị đặc biệt, những người này được chia thành 2 nhóm: nhóm những người chữa trị bằng phương pháp thông thường và nhóm chữa trị bằng phương pháp có bổ sung các thành phần dinh dưỡng chứa khuẩn probiotic. Kết quả cho thấy những người bệnh có sử dụng khuẩn probiotic đã tăng đáng kể các mứcinterferon (loại protein do tế bào cơ thể sinh ra khi bị virus tấn công nhằm ngăn chặn không cho virus phát triển) và giảm sự lây nhiễm trong khoảng thời gian ngắn hơn.

Theo Vietnam+

Các nhà khoa học Hà Lan vừa tạo ra biến thể của virus cúm gia cầm với độc lực cực mạnh, có thể khiến hàng triệu người thiệt mạng cùng lúc. Nghiên cứu trên đã châm ngòi cho cuộc tranh cãi dữ dội và gây chia rẽ giữa các nhà nghiên cứu. Một số người cho rằng đáng lẽ không nên thực hiện một nghiên cứu như thế. Chủng H5N1 hiện nay khiến 500 người thiệt mạng, và chưa đủ độc lực để gây ra đại dịch toàn cầu. Nhưng người ta sợ rằng loại virus biến đổi có thể được sử dụng trong chiến tranh sinh học nếu rơi vào tay kẻ xấu. Chủng virus vừa được tạo ra có thể giết chết hàng triệu người cùng lúc. Nhà virus học Ron Fouchier ở Trung tâm y tế Erasmus ở Hà Lan đứng đầu nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra 5 biến đổi gene của virus cúm gia cầm khiến nó có khả năng lây lan nhanh hơn. Ông tiến hành thử nghiệm trên loài chồn sương vì động vật lâu nay vẫn được dùng để thử nghiệm virus cúm, và chúng có hệ hô hấp tương tự như con người. Fouchier đã chuẩn bị tinh thần sẽ bị báo chí công kích, nên ông thuê một cố vấn để đề ra chiến lược truyền thông. Lúc đầu, nghiên cứu được thực hiện chỉ để hiểu đầy đủ hơn về H5N1. Fouchier thừa nhận chủng virus do mình tạo ra là “một trong những virus nguy hiểm nhất con người có thể tạo ra”, và vẫn muốn xuất bản báo cáo mô tả quá trình tạo ra chủng virus này. Nghiên cứu châm ngòi cho một cuộc tranh luận gay gắt giữa vấn đề tự do nghiên cứu khoa học và kiểm soát nghiên cứu. Nghiên cứu khoa học có thể giúp ích cho sức khoẻ cộng đồng, nhưng cũng có thể được sử dụng để khủng bố sinh học. Một nghiên cứu khác trên virus H5N1 do các nhà khoa học ở ĐH Wisconsin và ĐH Tokyo thực hiện cũng cho kết quả tương đương. Cả hai báo cáo đều đang được xem xét bởi Hội đồng khoa học quốc qua vì an toàn sinh học của Mỹ (NSABB).

Theo Daily mail, Đất Việt

Trái ngược với mọi ông bố bà mẹ trên đời, mỗi khi nhìn thấy cậu con trai 7 tuổi tươi tỉnh và vui vẻ là chị Toni lại cảm thấy lo sợ thắt gan thắt ruột.

Bradley Burhouse, con trai chị, mắc một chứng bệnh tim cực hiếm. Nhịp tim của cậu bé nhanh một cách nguy hiểm và luôn phải chịu sự theo dõi của bác sĩ để đảm bảo nó không thể đập nhanh hơn. Burhouse bị cấm cười tuyệt đối, bởi rất có thể, tiếng cười khúc khích của cậu sẽ “kích hoạt” một cơn trụy tim và khiến cậu bé phải đánh đổi bằng mạng sống của mình.

Bên cạnh việc cười đùa, Brad cũng không được tập thể thao. Cậu bé cũng không được phép ra ngoài chơi đùa với hai anh trai Jack (14 tuổi), Dalton (12 tuổi) và em gái Maddison (6 tuổi).

Mọi chuyện bắt đầu vào đầu năm nay, khi cậu bé lên cơn đau tim và phải nhập viện khẩn cấp. Các bác sĩ chẩn đoán Bradley mắc chứng tâm thất đập cực nhanh (120 – 200 nhịp mỗi phút, tức là cao gấp đôi so với người bình thường). Đây là một căn bệnh vô cùng hiếm gặp ở trẻ em.

Theo DailyMail, nguyên nhân gây bệnh là do tâm thất phát đi tín hiệu lỗi, khiến cho tim đập nhanh hơn bình thường, bơm nhiều máu và với tần suất dày đặc hơn. Tâm thất có thể không có đủ thời gian để lưu thông máu và hậu quả là có thể gây đau thắt vùng ngực, chóng mặt, ngất xỉu.

Bệnh này có thể điều trị tạm thời bằng thuốc hoặc phẫu thuật nhưng nguy cơ vẫn rất cao. Trong một số trường hợp, bệnh tình còn trở nên trầm trọng hơn khi tâm thất bị tắc, khiến cho não và cơ không thể nhận được máu.

Chị Toni Burhouse, mẹ của cậu bé cho biết giờ đây, gia đình phải tuyệt đối cẩn thận với tâm trạng của Burhouse. Nếu cậu bé quá phấn khích hoặc cười quá lớn, họ sẽ phải tìm mọi cách để cậu trấn tĩnh trở lại.

Và trong khi những đứa trẻ khác được vui chơi, vận động ngoài trời thì Bradley được bác sĩ chỉ định chơi điện tử. Tuy nhiên, đó vẫn không phải là phương án hoàn hảo. Kể từ khi được chẩn đoán bệnh, Bradley đã tăng thêm 2 cỡ quần áo và gia đình cậu bắt đầu lo ngại về vấn đề cân nặng của con trai.

Theo Daily mail, Vietnamnet

Mới đây một nhóm các nhà khoa học Hà Lan trong chuyến thám hiểm tới New Britain, 1 hòn đảo gần Papua New Guinea, đã phát hiện loài phong lan chỉ nở vào ban đêm. Phát hiện vừa được công bố trên tạp chí Thực vật học của Hiệp hội Linnean. Phong lan Nocturnum Bulbophyllum mới phát hiện thuộc họ Bulbophyllum, - với khoảng 2.000 loài - là nhóm lớn nhất trong gia đình phong lan. Mỗi bông lan chỉ nở 1 đêm duy nhất và xuất hiện nụ mới để nở vào hôm sau. Nocturnum Bulbophyllum là loài phong lan đầu tiên, trong số khoảng 25.000 loài lan, được biết đến nở hoa vào ban đêm “Khám phá thật bất ngờ vì có rất nhiều phong lan được biết đến nhưng chưa loài nào được ghi nhận thụ phấn vào ban đêm”, đồng tác giả nghiên cứu Andre Schuiteman, 1 một chuyên gia phong lan tại Vườn Bách Thảo Hoàng Gia Kew nói. Tại sao lan Nocturnum Bulbophyllum chỉ nở về đêm vẫn còn là 1 bí mật. Các nhà khoa học sẽ đưa mẫu vật đến Hà Lan để làm sáng tỏ vấn đề này. Khu vực sinh trưởng của Nocturnum Bulbophyllum hiện đang nằm trong địa bàn khai thác gỗ được chính phủ Papua New Guinea cho phép. Điều này sẽ đe doạ sự tồn tại của loài phong lan đặc biệt này. Andre Schuiteman kêu gọi chính phủ Papua New Guinea bảo tồn những khu vực hoang sơ, nơi có thể còn nhiều loài phong lan chưa được khám phá.

Theo BBC, Đất Việt

Một số chủng của vi khuẩn E.coli có thể chuyển hóa đường trong thực vật thành dẫn xuất axít béo, chất thường được dùng để sản xuất nhiên liệu.

Nhiên liệu sinh học được coi là một giải pháp giúp giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Nhưng hiện nhiên liệu sinh học mới chỉ được sản xuất ở quy mô nhỏ và chi phí rất cao.

Mới đây, các nhà khoa học thuộc Đại học Stanford (Mỹ) đã tìm ra giải pháp giúp giảm chi phí bằng quy trình sản xuất trực tiếp từ thực vật với sự tham gia của vi khuẩn E.coli.

Trong những thí nghiệm gần đây, các nhà khoa học phát hiện thấy, một số chủng của vi khuẩn E.coli - có nhiều trong ruột những loài động vật có vú bao gồm cả con người - có thể chuyển hóa đường trong thực vật thành dẫn xuất axít béo. Đây là loại chất hóa học tương tự như xà phòng và có thể được dùng để sản xuất nhiên liệu.

"Tin tốt là bộ máy sản xuất axít béo trong vi khuẩn E.Coli cực kỳ mạnh mẽ", tiến sĩ Chaitan Khosla, người đứng đầu nghiên cứu, cho biết trên Daily Mail. "Chúng có thể chuyển hóa đường trong thực vật thành dẫn xuất axít béo với tốc độ phi thường."

Tuy nhiên, quá trình chuyển hóa này vẫn được điều khiển hoàn toàn bởi vi khuẩn và mới chỉ thực hiện được trong phòng thí nghiệm. Dường như vi khuẩn E.Coli hạn chế sản xuất nhằm bảo vệ chúng khỏi tác hại của axít béo do chúng tạo ra.

Tuy nhiên, các nhà khoa học đang nghiên cứu cách điều khiển được vi khuẩn E. Coli để sản xuất axít béo trên quy mô lớn. Nếu thành công, đây sẽ là một bước đột phá trong lĩnh vực sản xuất nhiên liệu sinh học.

“Trời ơi là trời ! Anh ăn đi cho tôi nhờ, đừng có nhịn ăn sáng nữa. Đừng có dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế, anh tưởng rằng thiếu tiền như thế thì tôi chết à ?”.

Đó là những “điệp khúc” mẹ cất lên hàng ngày dạo gần đây vì con quyết định nhịn ăn sáng đi học để tiết kiệm chút tiền cho mẹ, cho gia đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con “Sao cứ phải đắn đo khổ sở về tiền đến thế nhỉ ?” .

Bài văn lạ của học trò nghèo gây “sốc” với GV trường Ams (THPT Hà Nội - Amsterdam)

Trên đây là bài văn của học trò Nguyễn Trung Hiếu, hiện là học sinh lớp 11 chuyên lý, trường trường Ams (THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam). Bài văn “lạ” trước hết bởi đề bài văn nghị luận cô giao là “Nêu quan điểm của anh (chị) về vai trò của đồng tiền trong cuộc sống”, thay vì trình bày chung các quan điểm thì Hiếu đã lấy ngay câu chuyện thật đang phải trải qua của gia đình mình để nhìn nhận, phân tích vai trò của đồng tiền.

Bài văn của em đã lật tung quan niệm bấy lâu nay của nhiều người coi trường Ams là trường “của con nhà giàu” (!?). Nhìn cách tiêu xài hay xe cộ sử dụng để đến trường của một bộ phận học sinh trường Ams, rất nhiều người cứ nhầm tưởng như thế. Chỉ những thày cô giáo đang công tác ở trường Ams mới hiểu rõ đó là ngộ nhận. Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam là nơi quy tụ các học sinh giỏi, còn trong hàng nghìn học sinh đang theo học ở trường cũng có rất nhiều hoàn cảnh, số phận. Và trường hợp em Nguyễn Trung Hiếu là một ví dụ.

Tuy nhiên, bài văn của Hiếu cũng đã gây “sốc” với ngay chính nhiều thày cô đang giảng dạy tại trường bởi hoàn cảnh của gia đình em. Và hơn thế, các thày cô rất khâm phục ý chí nghị lực của cậu học trò nghèo nhưng học giỏi này. Hiếu chưa nằm trong tốp học sinh xuất sắc của trường, nhưng cũng là một học sinh khá thông minh. Năm học vừa qua em đã đoạt giải nhì trong kì thi Olympic vật lí và cuối năm được cô giáo chủ nhiệm nhận xét trong học bạ là học sinh học giỏi đều các môn học.

Đến thăm gia đình em mới thấy hoàn cảnh gia đình quả rất khó khăn. Mẹ Hiếu (chị Nguyễn Thị Hạnh) bị suy thận mãn tính nặng phải chạy thận đã 8 năm. Bố Hiếu (anh Nguyễn Xuân Sơn) sức khỏe kém, theo bà nội em kể thì bố em từ nhỏ bị viêm tai giữa, đến khi phát hiện máu chảy ra đằng tai mới cho đến bệnh viện thì đã muộn, bác sĩ nói đã “ăn vào não” và để lại di chứng là trí nhớ và sức khỏe bị giảm sút, không có khả năng lao động. Bà nội Hiếu đã cao tuổi mắt lòa. Mọi chi tiêu cho 5 người trong gia đình Hiếu ở giữa Hà Nội trong thời buổi giá cả leo thang đều chủ yếu trông chờ ở số lương hưu ít ỏi của ông nội em - một cựu quân nhân hiện đang ốm nằm liệt giường …

Cảm thông với gia cảnh của em, Ban giám hiệu nhà trường đã phát động phong trào “Nhà giáo trường Ams đỡ đầu cho học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt”. Sau một tháng triển khai, tính đến trung tuần tháng 10/2011, ban vận động đã nhận quyên góp và chuyển tới em Nguyễn Trung Hiếu số tiền là 12,9 triệu đồng và một bộ laptop. Ngoài ra, để có nguồn tài chính ổn định và giúp em Hiếu có điều kiện học tập nâng cao trình độ các thày cô còn có hình thức chia sẻ phong phú khác như trích lương “tặng hàng tháng” cho em Hiếu 450 ngàn đồng; thày Nguyễn Trọng Tuấn nguyên hiệu phó nhà trường cam kết cho em Hiếu vay hàng tháng 500 ngàn đồng cho đến khi học hết lớp 12; còn cô Nguyễn Thúy Hằng giáo viên toán thì tặng em một suất học bổng cho tất cả các môn học ở trung tâm “Học mãi”… Hiện nay cuộc vận động vẫn tiếp tục được triển khai.

Nguyễn Trung Hiếu cho biết em rất xúc động trước tình cảm các thày cô dành cho em và gia đình. Em không còn phải nhịn ăn sáng để đi học nữa. Em tự hứa sẽ thật cố gắng để giành thành tích cao hơn trong học tập nhằm vượt lên số phận và để ngày mai lập nghiệp, không phụ lòng mong mỏi của các thày cô, của gia đình …

Vũ Quốc Lịch
(Giáo viên trường THPT chuyên Hà Nội Amsterdam)

*Dưới đây là bài văn của Hiếu đã gây “sốc” với giáo viên trường THPT Hà Nội - Amsterdam.

Thư gửi mẹ.

Mẹ thân yêu của con !

“Trời ơi là trời ! Anh ăn đi cho tôi nhờ, đừng có nhịn ăn sáng nữa. Đừng có dở hơi đi tiết kiệm mấy đồng bạc lẻ thế, anh tưởng rằng thiếu tiền như thế thì tôi chết à ?”. Đó là những “điệp khúc” mẹ cất lên hàng ngày dạo gần đây vì con quyết định nhịn ăn sáng đi học để tiết kiệm chút tiền cho mẹ, cho gia đình. Có lúc mẹ còn gắt lên, hỏi con “Sao cứ phải đắn đo khổ sở về tiền đến thế nhỉ ?” .

Mẹ ơi, những lúc ấy mẹ đang giận nên con không dám cãi lại. Nhưng giờ đây con muốn được bày tỏ lòng mình rằng tại sao con lại có những suy nghĩ, hành động kì lạ như vậy. Vâng, tất cả là vì tiền. Chỉ đến tận bây giờ con mới nhận ra cả một quãng thời gian dài trước đó con đã non nớt, ngây thơ biết chừng nào khi nghĩ về tiền. Cách đây 8 năm bệnh viện đã chuẩn đoán mẹ bị suy thận mãn tính độ 4 (độ cao nhất về suy thận). 8 năm rồi nhà ta đã sống trong túng thiếu bần hàn, vì bố mẹ không kiếm được nhiều tiền lại phải dành tiền cho mẹ đi chạy thận. Nhưng bố mẹ vẫn cho con tất cả những gì có thể, và cậu bé học trò như con cứ vô tư đâu biết lo gì.

Hồi học tiểu học, tiền bạc đối với con là một cái gì đó rất nhỏ, nó là những tờ giấy với đủ màu có thể dùng để mua cái bánh, cái kẹo, gói xôi hay cái bánh mì … Con đâu có ngờ tiền chính là yếu tố quyết định sinh mạng mẹ mình, là thứ bố mẹ phải hàng ngày chắt bóp và bao người thân gom góp lại để trả cho từng ca lọc máu cho mẹ tại bệnh viện Bạch Mai, là thứ càng làm mẹ thêm đau đầu suy nghĩ khi mẹ buộc phải nghỉ việc làm vì điều kiện sức khỏe không cho phép.

Rồi đến khi con học lớp 8, mẹ càng ngày càng yếu và mệt, phải tăng từ 2 lên 3 lần lọc máu/ tuần. Những chỗ chích ven tay của mẹ sưng to như hai quả trứng gà, nhiều hôm máu thấm ướt đẫm cả tấm băng gạc. Do ảnh hưởng từ suy thận mà mẹ còn bị thêm viêm phổi và suy tim. Rồi ông lại bị ốm nặng, bố phải nghỉ việc ở nhà trông ông, nhà mình vì thế càng trở nên túng quẫn, mà càng túng thì càng khổ hơn. Tờ một trăm ngàn hồi ấy là một thứ gì đó xa xỉ với nhà mình. Cũng từ dạo ấy, đầu óc non nớt của con mới dần vỡ lẽ ra rằng tiền bạc chính là mồ hôi, nước mắt, là máu (theo đúng nghĩa đen của nó, vì có tiền mới được chạy thận lọc máu mà) và bao nỗi niềm trăn trở lo lắng của bố và mẹ.

Hôm trước con có hỏi quan điểm của mẹ về tiền bạc thế nào để con có thêm ý viết bài làm văn nghị luận cô giao. Mẹ hơi ngạc nhiên vì câu hỏi đường đột ấy. Rồi mẹ chỉ trả lời với 3 từ gọn lỏn “Mẹ ghét tiền”. Nếu con còn thơ dại như ngày nào, hay như một người ngoài nào khác thì chắc con đã ngạc nhiên lắm. Nhưng giờ đây con cũng đồng ý với mẹ : con cũng ghét tiền. Bởi vì nó mà mẹ phải mệt mỏi rã rời sau mỗi lần đi chạy thận. Mẹ chạy thận 3 lần mỗi tuần, trước đây bố đưa đón mẹ bằng xe đạp nhưng rồi mẹ bảo đi thế khổ cả hai người mà còn phải chờ đợi mất ngày mất buổi của bố nữa nên mẹ chuyển sang đi xe ôm. Nhưng đi xe ôm mất mỗi ngày mấy chục, tốn tiền mà lại chẳng kiếm đâu ra, mẹ quyết định đi xe buýt. Mỗi khi về nhà, mẹ thở hổn hển, mẹ lăn ra giường lịm đi không nói được câu gì. Con và bố cũng biết là lúc ấy không nên hỏi chuyện mà nên để yên cho mẹ nghỉ ngơi. Tám năm rồi, tám năm chứng kiến cảnh ấy nhưng con vẫn chưa bao giờ có thể quen được. Con chỉ biết đứng từ xa nhìn mẹ, và nghiến răng ước “giá như có dăm chục ngàn cho mẹ đi xe ôm thì đâu đến nỗi !”.

Con bỗng ghét, thù đồng tiền. Con bỗng nhớ hồi trước, khi mẹ vẫn nằm trong viện. Ba người bệnh chen chúc chung nhau một chiếc giường nhỏ trong căn phòng bệnh ngột ngạt và quá tải của bệnh viện Bạch Mai. Con đã ngây thơ hỏi mẹ “Sao mẹ không vào phòng bên kia, ở đấy mỗi người một giường thoải mái lại có quạt chạy vù vù, có tivi nữa ?”. Mẹ chỉ nói khẽ “cha tổ anh. Đấy là phòng dịch vụ con ạ”. Con lúc ấy chẳng hiểu gì. Nhưng rồi con cũng vỡ lẽ ra rằng đó là phòng mà chỉ những ai rủng rỉnh tiền thì mới được vào mà thôi. Còn như mẹ thì không được. Con căm nghét đồng tiền vì thế.

Con còn sợ đồng tiền nữa. Mẹ hiểu con không ? Con sợ nó vì sợ mất mẹ. Mẹ đã phải bốn lần đi cấp cứu rồi. Những người suy thận lâu có nguy cơ tử vong cao vì huyết áp dễ tăng, máu dồn vào dễ làm tắc ống khí quản và gây tắc thở. Mẹ thừa biết điều này. Nhiều người bạn mẹ quen trong “xóm chạy thận” đã phải chịu những cái kết bi thảm như thế. Nhiều đêm con bỗng choàng tỉnh dậy, mồ hôi đầm đìa mà lạnh toát sống lưng bởi vừa trải qua một cơn ác mộng tồi tệ …

Con sợ mẹ lại phải đi cấp cứu, và sợ nhỡ nhà mình không đủ tiền để nộp viện phí thì con sẽ mất đi người thân yêu nhất trong cuộc đời này. Mỗi buổi mẹ đi chạy thận là mỗi buổi cả bố và con đều phấp phỏng, bồn chồn, lo lắng. Mẹ về muộn là lòng con nóng như lửa đốt, còn bố thì cứ đi đi lại lại và luôn hỏi “bao giờ mẹ mày mới về?”. Với con cơ hội là 50/50, hoặc là mẹ chạy thận an toàn và về nhà, hoặc là …

Con lo sợ hơn khi đọc báo thấy bảo có người không đủ tiền trả phần ít ỏi chỉ là 5% bảo hiểm y tế, tiền thuốc men mà phải về quê “tự điều trị”. Với những bệnh nhân phải chạy thận, như thế đồng nghĩa là nhận bản án tử hình, không còn đường sống. Con bỗng hoảng sợ tự hỏi nếu không còn BHYT nữa thì sao? Và nếu ông mất thì sao? Chi tiêu hàng ngày nhà mình giờ đây phần nhiều trông chờ vào tiền lương hưu của ông, mà ông thì đã già quá rồi …

Mẹ ơi, tiền quan trọng đến thế nào với gia đình mình thì chắc mẹ hiểu rõ hơn con. Cứ nghĩ đến tiền là con lại nhớ đến những đêm bố mất ngủ đến rạc cả người, nhớ đến những vết chích ven sưng to như quả trứng gà của mẹ, nhớ đến cả thìa đường pha cốc nước nóng con mang cho mẹ để mẹ uống bồi bổ mỗi tối. Mẹ chắt chiu đến mức sữa ông thọ rẻ tiền mà cũng không mua để tự bồi dưỡng sức khỏe cho mình.

Con sợ tiền mà lại muốn có tiền. Con ghét tiền mà lại quý tiền nữa mẹ ạ. Con quý tiền và tôn trọng tiền bởi con luôn biết ơn những người hảo tâm đã giúp nhà mình. Từ những nhà sư tốt bụng mời mẹ đến chùa vào cuối tuần, những cô bác ở Hội chữ thập đỏ quyên góp tiền giúp mẹ và gia đình mình. Và cả những người bạn xung quanh con, dù chưa giúp gì được về vật chất, tiền bạc nhưng luôn quan tâm hỏi thăm sức khỏe của mẹ… Nhờ họ mà con cảm thấy ấm lòng hơn, vững tin hơn.

Con cảm thấy bất lực ghê gớm và rất cắn rứt lương tâm khi mẹ không đồng ý với các kế hoạch của con. Đã có lúc con đòi đi lao động, đi làm gia sư hay đi bán bánh mì “tam giác” như mấy anh sinh viên con quen để kiếm tiền giúp mẹ nhưng mẹ cứ gạt phăng đi. Mẹ cứ một mực “tống” con đến trường và bảo mẹ chỉ cần con học giỏi thôi, con giỏi thì mẹ sẽ khỏe.

Vâng, con xin nghe lời mẹ. Con vẫn đến trường. Con sẽ cố gắng học thật giỏi để mẹ và bố vui lòng. Nhưng mẹ hãy để con giúp mẹ, con đã nghĩ kĩ rồi, không làm gì thêm được thì con sẽ nhịn ăn sáng để tiết kiệm tiền. Không bán bánh mì được thì con sẽ ăn cơm với muối vừng. Mẹ đừng lo mẹ ạ, mẹ hãy an tâm chạy chữa và chăm sóc cho bản thân mình. Hãy để con được chia sẻ sự túng thiếu tiền bạc cùng bố mẹ. Vậy con khẩn thiết xin mẹ đừng cằn nhằn la mắng con khi con nhịn ăn sáng. Mẹ đừng cấm đoán con khi con đi lấy chầy, cối để giã lạc vừng. Dù con đã sút 8 cân so với năm ngoái nhưng con tin rằng với sự thấu hiểu lẫn nhau giữa những người trong gia đình thì nhà ta vẫn có thể sống yên ổn để đồng tiền không thể đóng vai trò cốt yếu trong việc quyết định hạnh phúc nữa.